There’s a riot going on... de VU, de geschiedenis en verder

Sly & The Family Stone’s There’s a riot going on knalt uit de speakers als je ‘Bezet’ aanklikt in de Beeldbank van de Bibliotheek van de Vrije Universiteit. Het is 1972 en ook aan de VU pikken studenten het niet meer... Actie dus. Arie van Genderen heeft het vastgelegd en nu is het digitaal beschikbaar.

Sinds eind vorige week staan er in de beeldbank naast historische films een eerste selectie van de videobanden die ooit aan de VU werden gemaakt. Meer dan 100 films en videobanden zijn gedigitaliseerd en raadpleegbaar (BeeldbankVU). Van bouwfilms en het slaan van een eerste paal tot een diapresentatie over de ‘ondergang van het VU-busje’, van voorlichtingsfilms tot de viering van de honderdste Dies Natalis in 1981, van de Wetenschapswinkel (kom daar anno-nu nog maar eens om) tot de Griffioen en optredens van het VU-koor, het is slecht enkele muisklikken verwijderd.

De beeldbank is een werk in uitvoering, metadata zullen nog worden aangevuld en verbeterd en er zullen regelmatig nieuwe bestanden worden toegevoegd.

Onnodig te zeggen dat we hopen op veel kijkers. En veel commentaar. Elke aanvulling of verbetering is welkom. En wellicht zijn er kijkers die zich ineens realiseren zelf opnamen gemaakt te hebben van typische ‘VU-gebeurtenissen’. Neem in dat geval even contact met ons op. Tot die tijd: veel kijkplezier!

Op 20 juni hebben we voor een groep van ongeveer zeventig belangstellenden, professionals en liefhebbers een aantal van deze films gedraaid. Dat gebeurde aan het einde van een middag over VU geschiedenis, georganiseerd door de Historische Commissie om de geschiedenis van de VU weer eens extra onder de aandacht te brengen en ter gelegenheid van de benoeming van Ab Flipse als universiteitshistoricus eerder dit jaar.

Prof.dr. Fred van Lieburg, voorzitter Historische Commissie Vrije Universiteit, prof.dr. Frank van der Duyn Schouten, rector magnificus Vrije Universiteit, drs. Ab Flipse, universiteitshistoricus, drs. Sebastien Valkenberg, accountmanager erfgoed, prof.dr. Pieter J.D. Drenth, emeritus-hoogleraar psychologie, oud-rector, oud-president KNAW en uw archivaris voerden het woord over wat er zoal komt kijken bij geschiedenis. De wil, de ambitie, de noodzaak, de digitale en papieren bestanden (laten we die vooral niet vergeten!) en de plannen van Ab Flipse. Wie Ab wil leren kennen of op de hoogte van zijn plannen en acties wil blijven twittere. Dat kan via @VUhistoricus.

Ab noemde die middag een aantal zwaartepunten en thema’s, waarbij hij de nadruk wil leggen op de recente geschiedenis, dat wil zeggen vanaf de jaren vijftig. Het begin van grote veranderingen in universitair Nederland. Hij noemde speciaal vijf aandachtspunten: de verhouding tot andere universiteiten; wetenschapsbeleid en specialisatie vs. vorming; de VU als Amsterdamse universiteit; het studentenleven; en de eigen identiteit van de VU vanaf de jaren zestig. Een mooi programma. Ik heb er alle vertouwen in: Op naar de toekomst, op naar de geschiedenis!

Elan

Als de namen van de CvB-leden je vertrouwder zijn dan die van je collega’s, als het bij de koffie meer over de transitieorganisatie dan over het weer gaat en als personeel moeiteloos kan uitleggen wat derivaten zijn dan weet je dat je in zwaar weer zit. En dat er van die storm van alles in dag- en weekbladen neerslaat is niet verwonderlijk. Collega Wim schreef er in zijn column op Protestant.nu ook weer over, onder de kop: ‘De Vrije Universiteit: een grandioze mislukking’. In zijn analyse kan ik me wel vinden. We hebben iets te veel uit onze handen laten vallen en met het badwater iets te veel weggegooid. Probleem vastgesteld, nu de remedie. En da’s een stuk lastiger. ‘Deze Universiteit vraagt om een nieuw elan’ om maar eens zo’n inmiddels al weer afgedane marketingslogan te gebruiken. Misschien moet er een nieuwe Kuyper en een nieuwe Hovy komen, die de Universiteit opnieuw zouden oprichten alsof die er nog niet was. Of ..., maar wacht, waar bemoei ik me mee, want ik ben onderdeel van het probleem net als iedereen die nu de bij de VU werkt. Er moet iets radicaal nieuws gebeuren. De trap schoon, van boven naar beneden, andere kapitein, nieuwe loods, nieuwe koers, nieuw elan. Jonge mensen (Kuyper was 43, Hovy net 40 toen de VU opende), niet gehinderd door een verleden. Hoewel, wacht, zo bedoel ik dat niet. Ze moeten zich niet laten hinderen door dat verleden, maar er wèl kennis van nemen. ‘t Is net als met fietsen, je moet niet voortdurend achterom kijken, maar doe je het nooit dan val je plat op je gezicht.

Er is overigens gelukkig meer dan kommer en kwel aan de De Boelelaan. In de paar kamertjes die het HDC nog rest wordt en werd druk aan het verleden gewerkt door Dagmare, Hugo, Iet, Erin, Katinka, Gezien, Jasper, Piet en Maarten en daardoor kregen of krijgen binnenkort De Gaay Fortman, Biesheuvel, de VU-archieven, Bavinck, Dooyeweerd, de Bijbel Kiosk Vereniging, Colijn, de ARP, de fotocollectie, de Martha Stichting, Nauta, Geelkerken en Van Essen allemaal een inventaris of plaatsingslijst. Inventarissen en plaatsingslijsten, bouwstenen voor werkstukken, scripties en dissertaties, maar vooral bouwstenen voor nieuw inzicht. Met zoveel geschiedenis in de maak is het onvermijdelijk dat er spoedig op Protestant.nu een column verschijnt met de kop: ‘De Vrije Universiteit: een grandioze doorstart!’