donderdag 10 oktober 2013

Dodenmasker

Abraham Kuyper overleed op 8 november 1920. Rondom zijn overlijden hebben wij, naast archiefstukken en literatuur een drietal bijzondere objecten. Zo is er de foto van Kuyper op zijn sterfbed en de Polygoonfilm van zijn begrafenis. De film (zonder geluid) bevat beelden vanaf het vertrek van het sterfhuis aan de Kanaalstraat, waar achter de koets VU-studenten te voet volgen. De route gaat over Plein 1813 naar de begraafplaats Oud Eik en Duinen in Loosduinen, waar duizenden aanwezig waren en minister Heemskerk en (oud-)minister Colijn toespraken hielden.

Daarnaast hebben we het dodenmasker van Abraham Kuyper. Dat is een afgietsel in gips van het gezicht van Abraham Kuyper. Het maken van dodenmaskers lijkt terug te gaan op de Romeinen maar raakte in de twintigste eeuw door de opkomst van de fotografie in onbruik. Bijzonder dus dat de familie toch besloot een dergelijk memento te laten maken. Over het masker hadden wij geen gegevens. Het was onderdeel van de collectie, we kregen het ooit van de Kuyperstichting, maar over het wie, waarom en wanneer wisten we niets.

Historicus Peter Dillingh verraste ons onlangs met een tip van de sluier in de vorm van een bericht dat hij vond in Het Vaderland van 11 november 1920. Onder het kopje ‘Residentienieuws’ staat daar het volgende:
‘Dr. A. Kuyper.
Naar we vernemen, heeft de beeldhouwer Toon Dupuis gisterenmiddag
van dr. Kuyper een doodsmasker afgenomen’.

Weten we eindelijk wie het masker heeft gemaakt. Toon Dupuis was voor de familie geen onbekende, hij vervaardigde in 1905 een marmeren buste van Kuyper. Die buste heeft inmiddels een prominente plaats, naast de ingang van de Aula in het hoofdgebouw van de Vrije Universiteit.

Link voor de begrafenisfilm in de UB VU beeldbank


Foto's van het dodenmasker