donderdag 28 november 2013

Op de achtergrond


De foto is bekend genoeg. We zien de voorgevel van het hoofdgebouw van de Vrije Universiteit. In de ramen en voor de deur zitten en staan 8 studenten. Achter het linkerraam is nog net de figuur van een wat oudere man zichtbaar, duidelijk geen student. Zo bekend als de foto is, zo onbekend zijn de geportretteerden.

Totdat, archiveren is vaak ook een beetje geluk hebben, er een foldertje opduikt uit 1960 waarop de foto weer eens werd afgebeeld. Bij de figuren staan handgeschreven nummers en het ‘wie is wie’ staat er netjes naast. In de ramen en op de stoep, van links naar rechts staan en zitten P. van der Spek, J. Eringa, F.L. Bakker, A. Ringnalda, J. Visscher, H.H. van Kapel, C. van der Woude en H. Veldkamp. Zeven studenten theologie (waarvan een theologie èn letteren) en een student medicijnen. Ze zijn allemaal aangekomen tussen 1912 en 1916.

En op de achtergrond, dat is Jacob van Oversteeg, vanaf 1883 meer dan 40 jaar amanuensis van de VU. Op de foto wellicht op de achtergrond, maar in de dagelijkse praktijk was hij dat beslist niet, zoals uit de korte beschrijving van Van Deursen in zijn Hoeksteen-boek blijkt. Een onvermoeibare propagandist en iemand die graag controle had over de situatie Vandaar waarschijnlijk dat hij, toen de foto gemaakt werd, een foto waarvoor overduidelijk geposeerd werd, het toch niet kon laten om – op de achtergrond – in de buurt te zijn.

Dat foldertje uit 1960 had als titel ‘De Vrije Universiteit verzamelt’. De VU bestaat dan 80 jaar en de senaat roept de achterban op om zoveel mogelijk stukken over het verleden van de VU aan de VU te schenken, alles onder het motto: ‘De VU heeft een rijk verleden’. De hele folder straalt trots uit, trots op dat verleden, trots op de achterban. Er is wat dat betreft een hoop veranderd sinds 1960 en misschien is het wel tijd voor een nieuwe folder: ‘De Vrije Universiteit verzamelt nog steeds!’.

Hieronder voor de volledigheid het overzicht uit 1880 - 20 October - 1930. Opgaven betreffende de Vrije Universiteit uitgegeven ter gelegenheid van haar 50-jarig bestaan. Amsterdam, 1930. Klik hier.

1883-1925 amanuensis Jacob van Oversteeg

Respectievelijk, jaar van aankomst, inschrijvingsnummer, naam en studierichting.
1912-1913, 584, F.L. Bakker, T
1913-1914, 609, H.H. van Kapel, T
1914-1915, 637, J. Visscher, M
1914-1915, 638, J. Eringa, T
1914-1915, 640, A. Ringnalda, T
1914-1915, 641, P. van der Spek, T
1914-1915, 642, H. Veldkamp, T
1915-1916, 661, C. van der Woude, L, T