vrijdag 29 april 2011

De leukste stageplek aan de Zuidas

De leukste stageplek aan de Zuidas? Bij het Historisch Documentatiecentrum? In het Engels heet het dan: ‘Put your money where your mouth is’. Vooruit dan, daar gaan we.

Ik heb een nogal tweedimensionaal wereldbeeld. Daarin schudden chemici voortdurend kwalijk riekende, merkwaardig gekleurde vloeistoffen door elkaar, die onder helse vuurverschijnselen tot knallen, walmen en ontruimingen leiden. Maar dan ligt er uiteindelijk wel iets in een schaaltje dat de mensheid onherstelbaar zal verbeteren.
In die zelfde wereld graven archeologen met kleine schepjes half Drenthe af tot een onuitsprekelijke laag, waarna zij de schamele vondsten met varkensharen kwastjes te lijf gaan om zegge en schrijven één scherf van een cultuur over te houden waarvan niemand ooit hoorde.
Daar tegenover staat dan een meer, laten we zeggen, theoretische benadering, het weken achter elkaar staren naar een leeg schoolbord en dan ineens, met een gouden greep een heelal verschuivende formule neerkwakken. Er bestaat een geweldig cartoon waarin Albert Einstein voor zo’n schoolbord staat. E=ma2 en E=mb2 zijn doorgestreept. We betrappen Albert op het moment dat hij met krijt E=m op het bord schrijft. En de rest is geschiedenis. Het kan misschien, maar ik heb meer op met knallen en kwasten.

Historici neigen de laatste decennia misschien een beetje te veel naar de theoretische kant van het vak. Althans, ze lijken het eerlijk handwerk te mijden. Het met de voeten in de klei, het met de handen uit de mouwen, dagelijks meters papier verwerken en dan met iets nieuws komen. Iets gloednieuws. Want dat vind je nu eenmaal alleen als je archieven in gaat. In boeken staat alleen maar wat een ander al gevonden heeft. En door slim combineren vindt je waarschijnlijk wel weer eens wat nieuws. Maar als je het kan vergelijken met koken, dan kook je – zonder archiefonderzoek – met een beperkt lijstje ingrediënten. Voor toprecepten moet je zelf de wei in.

Wat heeft dit met stageplekken te maken? In je studietijd doe je dingen in opdracht. De docent vraagt je iets uit te zoeken of ergens over te schrijven. Prima natuurlijk. Maar bij een stageplek in een archief ben jij het die initiatief neemt en daarmee de kans loopt op een vondst. Natuurlijk er moet een hoop handwerk worden verricht, Drenthe moet worden afgegraven, vloeistoffen geschud, maar dan heb je ook de kans om die ene scherf te vinden die nog nooit iemand zag. Je bent immers de eerste die met dat archief aan het werk gaat? En noem dat nou maar niet leuk.

Zoals ik zei, de leukste stageplek aan de Zuidas. Nou goed, voor historici dan.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten